Een warmtepomp is vandaag de dag zowat de meest ecologische manier van verwarmen. Met een warmtepomp verwarm je je woning op basis van natuurelementen, zoals de lucht, de aarde of het grondwater. Niet alleen kan een warmtepomp instaan voor woningverwarming, je kan er eventueel ook sanitair warm water mee genereren.
Hoe werkt zo’n warmtepomp precies? Welke soorten warmtepompen zijn er? Wat zijn de voordelen en nadelen, en hoeveel kost zo’n warmtepomp?
Met een warmtepomp genereer je dus warmte op basis van de buitenlucht, de aardbodem of het grondwater. In elk van deze elementen zit warmte opgeslagen, vooral dankzij de zon. Die schijnt bijvoorbeeld op de aardbodem, waardoor die aardbodem het hele jaar door een constante temperatuur van 8° tot 12° Celsius heeft vanaf een diepte van 1 meter. Ook het grondwater heeft om dezelfde reden een constante temperatuur het hele jaar door.
De buitenlucht bevat ook warmte, al is die minder constant dan de warmte die opgeslagen zit in de aardbodem en het grondwater. Later zullen we zien dat warmtepompen op basis van de buitenlucht minder rendabel zijn in de wintermaanden dan de geothermische warmtepompen.
Uit elk van deze elementen kan de warmtepomp dus warmte onttrekken, waarna het die warmte afgeeft onder de vorm van woningverwarming en eventueel ook sanitair warm water. Je kan het werkingsprincipe van een warmtepomp vergelijken met die van een koelkast.
Je kan een onderscheid maken tussen verschillende soorten warmtepompen. Het onderscheid wordt gemaakt op basis van de manier waarop de warmte gegenereerd wordt, en welke warmtebron juist wordt gebruikt. Er zijn twee types luchtwarmtepompen, en twee types geothermische warmtepompen.
Een lucht lucht warmtepomp is het type warmtepomp dat warme lucht genereert op basis van de buitenlucht. Het is de enige warmtepomp die de warmte niet afgeeft onder de vorm van warm water.
Je kan dit type warmtepomp nog het meest vergelijken met een omgekeerde airco. Via een buitenunit wordt de buitenlucht aangezogen, waarna deze via een compressor wordt opgewarmd. De opgewarmde lucht wordt binnenshuis terug vrijgegeven.
Een lucht lucht warmtepomp is door z’n eenvoudige installatie het goedkoopste type warmtepomp. Het nadeel is wel dat het rendement in de wintermaanden vrij laag ligt, als gevolg van de veel te koude buitenlucht.
Lees meer over de plaatsing en de voordelen van een lucht-lucht warmtepomp.
Ook een lucht water warmtepomp genereert warmte op basis van de buitenlucht. Maar in plaats van de warmte af te geven onder de vorm van warme lucht, zal een lucht water warmtepomp warmte afgeven onder de vorm van warm water. Dit warme water kan dan gebruikt worden voor woningverwarming, en eventueel ook voor sanitair warm water.
Hoewel een lucht water warmtepomp nog steeds vrij goedkoop is, zal dit type warmtepomp toch al iets duurder zijn dan een lucht lucht warmtepomp. Dat komt omdat de installatie iets complexer is, omwille van de koppeling met het centrale verwarmingssysteem.
Een lucht water warmtepomp heeft hetzelfde grote nadeel als een lucht lucht warmtepomp. De buitenlucht is als warmtebron niet zo rendabel in wintermaanden. Tijdens deze periode van het jaar zal je dus een extra warmtebron moeten voorzien, zoals een traditionele verwarmingsketel op aardgas of mazout.
Lees meer over de plaatsing en de voordelen van een lucht-water warmtepomp.
De grond water warmtepomp, of ook wel aarde water warmtepomp genoemd, is een geothermische warmtepomp die warmte onttrekt uit de aardbodem. In deze aardbodem zit warmte opgeslagen, als gevolg van de zon die op de aardbodem schijnt. De bovenste laag van de aardbodem heeft een vrij variabele temperatuur, als gevolg van de seizoenen. Maar eens je dieper dan 1 meter gaat, is de temperatuur van de aardbodem vrij constant het hele jaar door.
Een grond water warmtepomp zal de warmte uit de aardbodem onttrekken met behulp van een captatienet. Dit is een netwerk van buizen die in de grond wordt geplaatst, en waarin een vloeistof stroomt. Deze vloeistof zal opwarmen als gevolg van de warmte in de aardbodem. De opgewarmde vloeistof zal worden gebruikt voor woningverwarming of sanitair warm water.
Het grote voordeel van dit type warmtepomp is het hogere rendement in vergelijking met luchtwarmtepompen. De temperatuur van de aardbodem is veel minder onderhevig aan seizoenschommelingen dan de temperatuur van de buitenlucht. Een grond water warmtepomp behaalt dus een hoger rendement in de wintermaanden.
Het grootste nadeel is dan weer de complexe installatie en de daarbij horende installatiekosten. Het captatienet moet in de aardbodem geplaatst worden, en hiervoor moeten grondwerken of boringen worden uitgevoerd. De kosten hiervan kunnen soms hoog oplopen.
Lees meer over de plaatsing en de voordelen van een grond-water warmtepomp.
Een water water warmtepomp zal warmte onttrekken uit het grondwater in de aardbodem. Ook dit grondwater heeft een zeer constante temperatuur het hele jaar door. Indien de aardbodem in jouw buurt veel grondwater bevat, kan dit dus een interessante optie zijn.
Net zoals bij een grond water warmtepomp zal ook bij een water water warmtepomp een buizensysteem in de aardbodem geplaatst moeten worden. Bovendien zullen de buizen in dit geval ook dieper in de grond geplaatst moeten worden, omdat de grondwater soms diep in de aardbodem zit.
Ook hier kunnen de installatiekosten dus hoog oplopen, als gevolg van de putboringen die uitgevoerd moeten worden. De water water warmtepomp is daarom één van de duurste type warmtepompen.
Daartegenover kan de water water warmtepomp wel een zeer hoog rendement neerleggen. De temperatuur van het grondwater is zeer constant het hele jaar door, waardoor de water water warmtepomp een heel constant rendement heeft.
Lees meer over de plaatsing en de voordelen van een water-water warmtepomp.
Er zijn al heel wat voordelen gepasseerd in dit artikel. Om het overzicht te bewaren, lijsten we hier nog eens alle voordelen en nadelen van warmtepompen op.
+ De warmtepomp heeft het meest ecologische karakter van alle verwarmingstoestellen. Samen met de zonneboiler is de warmtepomp één van de weinige toestellen die warmte genereert op basis van natuurlijke elementen. Met een warmtepomp verbruik je dus geen fossiele brandstoffen, zoals aardgas of mazout.
+ Net omwille van het feit dat je geen fossiele brandstoffen verbruikt, liggen je energiekosten veel lager. De enige energiekosten die je hebt, is de elektriciteit die nodig is om de warmtepomp te laten werken.
+ Dat de warmtepomp weinig verbruikt, maakt dat je woning ook aantrekkelijker wordt voor potentiële kopers. De waarde van je woning zal daarom ook lichtjes stijgen dankzij de warmtepomp.
+ Investeren in energiebesparende maatregelen wordt gestimuleerd door de overheid door middel van premies en andere financiële voordelen. Dat is niet anders bij de warmtepomp. Ook voor het plaatsen van een warmtepomp kan je dus premies bekomen, waardoor je initiële investeringskost al een flink stuk kan worden verlaagd.
+ Een warmtepomp is een heel onderhoudsvriendelijk toestel. Veel onderhoudsvriendelijker dan een traditionele verwarmingsketel. Er vindt namelijk helemaal geen verbranding plaats. Hierdoor heb je bovendien geen schoorsteen nodig, en hoef je dus ook geen schoorsteen te onderhouden.
+ De meeste warmtepompen zijn ook in staat om te koelen in de zomer. Het gaat dan om een systeem van passieve koeling. In de zomermaanden is de temperatuur van de aardbodem en het grondwater namelijk koeler dan die van de buitenlucht. Die koelere temperaturen kunnen gebruikt worden om je woning te koelen.
+ Warmtepompen, en dan vooral de geothermische warmtepompen, vergen een hoge initiële investeringskost. Maar je doet daarmee wel een investering op lange termijn. Een warmtepomp gaat immers makkelijk meer dan 20 jaar mee. Je kan je investering bovendien makkelijk terugverdienen omdat je veel minder energiekosten betaalt.
– Het grootste nadeel van een warmtepomp is wellicht de hoge aanschafkost. Zeker bij geothermische warmtepompen kan die hoog oplopen, omwille van de plaatsing van het captatienet. Daartegenover staat dat, eens geplaatst, je maandelijkse energiekosten drastisch zullen zakken. Je zal je warmtepomp na verloop van tijd dus kunnen terugverdienen.
– Voor sommige types van warmtepompen heb je de nodige ruimte nodig. Dat geldt vooral voor geothermische warmtepompen. Hier moet je immers een captatienet in de bodem plaatsen, om de warmte te kunnen opvangen. Heb je niet zoveel plaats, dan kan je eventueel wel opteren voor een verticaal captatienet, waarbij je in de diepte gaat werken in plaats van in de breedte.
– De installatie van een warmtepomp verloopt niet altijd even eenvoudig. Bij sommige types van warmtepompen kan dit zelfs heel complex zijn. Je zal dus steeds een beroep moeten doen op een ervaren specialist.
– Een warmtepomp werkt op basis van lage temperatuur verwarming. Dit betekent dat je geen optimaal rendement zal behalen indien je woning niet optimaal geïsoleerd is. Zoals steeds is de eerste stap om je woning goed te isoleren, vooraleer je dure energiebesparende investeringen doet.
Door je woning te isoleren kan je besparen op je energiefactuur. Bovendien zorg je ook voor een beter binnenklimaat in huis. Welke isolatiematerialen komen in aanmerking? En hoe ga je te werk bij het plaatsen van isolatie?
Lees meer over het plaatsen van isolatie!
De prijs is sterk afhankelijk van het type warmtepomp dat je wil plaatsen. Een lucht lucht warmtepomp is het goedkoopste type warmtepomp. Hier schommelen de prijzen rond de 2.000 à 3.000 euro.
Kies je voor een geothermische warmtepomp? Dan lopen de prijzen snel op, omwille van de boringen die uitgevoerd moeten worden om het captatienet te kunnen leggen. Voor een geothermische warmtepomp kunnen de prijzen oplopen richting 10.000 euro en meer.
Laat je bij het plaatsen van een warmtepomp steeds bijstaan door een gespecialiseerde firma. Zij hebben de nodige ervaring om te weten wat de beste optie is in jouw specifieke geval.
Via onderstaand formulier ontvang je meteen meerdere gratis offertes van installateurs in jouw regio. Vergelijk de prijzen die je van hen ontvangt, en maak zelf de keuze.
Alle offertes zijn volledig gratis en vrijblijvend.
